Wrażliwość i ruchy protoplazmy cz. 5

Ruchy protoplazmy stają się energiczniejsze pud wpływem ciepła, nie przekraczającego pewnych granic.

Zbyt wysokie lub zbyt niskie temperatury wstrzymują ruchy i mogą zabić plazmę. Słabe prądy elektryczne osłabiają ruch protoplazmy, silne ją zabijają.

Protoplazma kurczy się pod wpływem pewnych pobudek.

Tak działają wstrząśnienia, uderzenia, oparzenia, ciała chemicznie czynne, iskry elektryczne. Jeżeli działanie takie nie było zbyt długie, powraca ona do kształtu pierwotnego. Drażliwość ta osłabia się lub znosi pod wpływem środków znieczulających, jak eter lub chloroform.

Istnieje więc pod tym względem, jak i pod wielu innymi, zupełne podobieństwo pomiędzy plazmą roślinną a zwierzęcą.

Czułości tej nie towarzyszy żadna świadomość, o ile pozwalają sądzić wiadomości dzisiejsze; w niektórych jednak wypadkach daje się widzieć nie tylko ruch, ale ruch skierowany ku pewnemu celowi, mający pozór ruchu dowolnego” (Klaudyusz Bernard).

Widzieliśmy np., że plemniki płyną ku komórce jajowej, lub pływki, jedne ku drugim dla zlewania się itd.