Ruchy liści i kwiatów cz. 7

Kwiat ulega geotropizmowi i heliotropizmowi; wiadomo, że w ciągu dnia kwiat obraca się w ślad za biegiem słońca, a przynajmniej, zwraca się ku stronie najlepiej oświetlonej.

Rozwinięty kwiat wykazuje w rozmaitych częściach swoich ruchy, z których jedne są wywołane, drugie niezależne.

Podczas zapylania pręciki ruty, berberysu itd., zbliżają się kolejno do znamienia, w miarę tego, jak każdy z nich dojrzewa.

U wiesiołkowatych i męczennicowatych przeciwnie znamię nachyla się ku pręcikom. Pręciki berberysu i mahonii są zwykle rozpostarte poziomo; lekkie dotknięcie do podstawy nici pręcikowej powoduje wyprostowanie organu i dotknięcie przezeń znamienia.

Również i inne kwiaty miewają drażliwe na dotknięcie pręciki, zwłaszcza zaś złożone (chaber, bodziak, cykoria i in.).

Rzadsze są przykłady czułości słupka; Mimulas (z rodziny trędownikowatych) ma zraziki znamieniowe w postaci trójkątnych tabliczek, które się stykają przy podrażnieniu. Niektóre storczykowate mają ruchy bardziej złożone.

Łatwo jest zbliżyć te zjawiska do podobnych ruchów liści; wytłumaczyć je można tym samym sposobem.

Co do ruchów dowolnych, pochodzą one od zmiany wielkości otwartej powierzchni kwiatów, które mogą być periodyczne (godziny roztwierania kwiatów), lub przypadkowe; tak tulipan i szafran roztwierają kwiaty przy najmniejszym podniesieniu temperatury, nawet w nocy.